در سالهای اخیر، صنعت قهوه در ایران دستخوش تحولی بزرگ شده است. اگر تا همین چند
سال پیش قهوه صرفاً یک نوشیدنی ساده بود، امروز به نماد سبک زندگی و تجربه لوکس
بدل شده است. از کافیشاپهای خاص گرفته تا لابی هتلهای پنجستاره، حضور یک
باریستای حرفهای به یکی از ضرورتهای اصلی تبدیل شده است.
گزارشهای بازار
کار در سال ۱۴۰۴ نشان میدهد که
نرخ استخدام باریستا در مجموعههای لوکس و برندهای معتبر مهمانداری بیش از ۳۵
درصد افزایش یافته
و این روند صعودی همچنان ادامه دارد.
باریستا؛ از شغلی ساده تا جایگاه حرفهای
شغل باریستا در ایران مدتها بهعنوان حرفهای ساده و نیمهوقت شناخته میشد. اما
حالا این تصور کاملاً تغییر کرده است.
با گسترش فرهنگ قهوهنوشی، رشد
برندهای قهوه داخلی و بینالمللی، و توجه مردم به کیفیت تجربه نوشیدنی، باریستا
به یکی از مشاغل تخصصی و پردرآمد حوزه خدمات تبدیل شده است.
باریستای حرفهای دیگر صرفاً کسی نیست که اسپرسو درست کند. او باید درک کاملی از انواع دانههای قهوه، فرآیند رُست، طعمشناسی (cupping)، روشهای دمآوری (Brew Methods) و اصول سرو استاندارد داشته باشد. در هتلها و رستورانهای لوکس، باریستا عملاً نماینده برند است؛ فردی که تجربه مهمان را شکل میدهد.
چرا هتلها و رستورانهای لوکس به باریستاهای حرفهای نیاز دارند؟
صنعت مهمانداری بر پایه «تجربه مشتری» بنا شده است. در فضاهای لوکس، هر جزئیات
کوچک اهمیت دارد:
نحوه سلامدادن، دمای قهوه، طراحی فوم، حتی نوع فنجانی که
انتخاب میشود.
مدیران هتلها و رستورانهای ممتاز دریافتهاند که قهوه، فقط نوشیدنی نیست بلکه
لحظهای احساسی است که میتواند اقامت یا وعده غذایی مهمان را
بهیادماندنی کند.
از همینرو، باریستا در این فضاها به یکی از
کلیدیترین اعضای تیم خدماتی تبدیل شده است.
یک باریستای آموزشدیده قادر است با استفاده از مهارت فنی، دقت در جزئیات و درک طعمها، قهوهای سرو کند که مهمان حتی پس از ترک هتل، آن را به یاد بیاورد. این یعنی ایجاد تجربهای مثبت، که در نهایت به رضایت مشتری، افزایش بازدید مجدد و رشد برند منجر میشود.
گزارش بازار کار در سال ۱۴۰۴
طبق دادههای مؤسسات کاریابی و انجمن صنفی کافیشاپداران ایران، در سال ۱۴۰۴ تعداد آگهیهای استخدام باریستا در هتلها و رستورانهای لوکس بیش از دو برابر سال قبل شده است.
در میان استانها، تهران، شیراز، مشهد و کیش بیشترین تقاضا را
داشتهاند.
در بسیاری از این آگهیها، کارفرمایان بهصراحت اعلام کردهاند
که تنها
افراد دارای مدرک
آموزش باریستا
از مراکز معتبر
را میپذیرند.
بررسیها نشان میدهد که درآمد باریستاهای حرفهای در محیطهای لوکس بین ۲۵ تا ۴۵ میلیون تومان در ماه متغیر است، و باریستاهای بینالمللی یا دارای مهارت لاتهآرت پیشرفته، گاهی بیش از ۵۰ میلیون تومان نیز دریافت میکنند.
تجربه هتلهای پنجستاره با باریستاهای حرفهای
هتلهای لوکس ایران مانند اسپیناس، آزادی، پارسیان، لاله و چند مجموعه تازهتأسیس
در شمال کشور، به شکل ویژه در حال جذب باریستاهای متخصص هستند.
این
مجموعهها درک کردهاند که حضور یک باریستای کاربلد در لابی یا کافیشاپ هتل،
تأثیر مستقیمی بر رضایت مهمانان خارجی دارد.
مهمانان بینالمللی معمولاً استانداردهای بالایی برای نوشیدنیها دارند و اگر یک
هتل بتواند قهوهای در سطح جهانی ارائه دهد، امتیاز بالاتری در نظرسنجیها و
پلتفرمهایی مانند Booking یا TripAdvisor دریافت میکند.
همین موضوع باعث
شده هتلها برای جذب نیروهای آموزشدیده رقابت شدیدی داشته باشند.
نقش آموزش در ورود به بازار کار لوکس
رشد تقاضا برای باریستاهای حرفهای باعث شده اهمیت آموزش رسمی بیش از هر زمان
دیگری احساس شود.
دیگر نمیتوان با تجربه محدود در کافیشاپهای کوچک، وارد
دنیای لوکس و بینالمللی قهوه شد.
هتلها به دنبال نیروهایی هستند که با
استانداردهای جهانی باریستا آشنا باشند: کنترل دما و فشار،
شناخت نسبتهای عصارهگیری، فومسازی شیر، و مهارت در لاتهآرت حرفهای.
در این میان، مؤسساتی مانند
آموزشگاه کافی پارس
با ارائه دورههای جامع و کاربردی توانستهاند نقش پررنگی در تربیت نیروی متخصص
داشته باشند.
دورههای این مجموعه علاوه بر آموزش تئوری و عملی قهوه،
هنرجویان را برای ورود به بازار کار واقعی آماده میکند. بسیاری از
فارغالتحصیلان این مرکز اکنون در هتلها و برندهای قهوه بینالمللی مشغول به
کار هستند.
تأثیر مهارت باریستا بر برندینگ و فروش
یکی از جالبترین نکات بازار لوکس قهوه،
اثر مستقیم کیفیت باریستا بر درآمد مجموعه است.
وقتی
باریستا مهارت و رفتار حرفهای داشته باشد، مشتریان به تجربهی خود وابسته
میشوند و احتمال بازگشتشان بالا میرود.
طبق تحقیقات مؤسسه Hospitality
Insight در سال ۲۰۲۵، هر باریستای حرفهای میتواند تا ۲۵٪ در افزایش فروش قهوه و
نوشیدنیهای مرتبط نقش داشته باشد.
به همین دلیل، رستورانها و کافههای داخل هتلها حاضرند برای استخدام باریستای
حرفهای حقوق بالاتری پرداخت کنند.
چراکه میدانند حضور او نه تنها کیفیت
فنی، بلکه هویت برند و وفاداری مشتریان را تقویت میکند.
رشد جهانی و تأثیر آن بر بازار ایران
روند استخدام باریستا فقط به ایران محدود نیست.
در سطح جهانی نیز، آمارهای
منتشرشده از انجمن جهانی قهوه (SCA) نشان میدهد که بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۶
تقاضا برای باریستا در هتلها و مجموعههای گردشگری بیش از ۴۲٪ رشد داشته است.
افزایش سفرهای بینالمللی، رشد فرهنگ کافیبارها در فرودگاهها و مراکز تفریحی، و
افزایش رقابت برندهای قهوه، همگی موجب شدهاند باریستا به عنوان یک
شغل تخصصی با جایگاه بینالمللی شناخته شود.
در ایران نیز
همین روند در حال شکلگیری است و بسیاری از جوانان به امید کار در فضاهای لوکس
داخلی یا حتی مهاجرت شغلی، به سمت یادگیری این مهارت میروند.
دیدگاه کارفرمایان و مدیران منابع انسانی
مدیران هتلها و رستورانهای لوکس در مصاحبهها میگویند که باریستاهای
آموزشدیده نهتنها قهوه باکیفیتتری سرو میکنند، بلکه نظم و مسئولیتپذیری
بالاتری نیز دارند.
یکی از مدیران منابع انسانی یک هتل معروف در تهران گفته
است:
«باریستاهایی که دورههای حرفهای دیدهاند، رفتارشان کاملاً متفاوت است. میدانند مهمان چه میخواهد، ارتباط مؤثری برقرار میکنند و حس لوکس بودن را به فضا منتقل میکنند.»
این نگاه حرفهای، باریستا را از جایگاه یک کارگر ساده به سطح یک متخصص خدمات لوکس ارتقا داده است.
آینده شغلی باریستاها در ایران
با توجه به رشد فزایندهی کافیشاپها، هتلها، برندهای قهوه و افزایش تمایل مردم
به تجربههای خاص، آینده شغل باریستا در ایران روشنتر از همیشه است.
پیشبینیها
نشان میدهد تا سال ۱۴۰۶، بازار قهوه و نوشیدنیهای گرم در ایران بیش از ۲.۵
برابر رشد خواهد کرد و همراه با آن، تقاضا برای نیروهای حرفهای باریستا افزایش
مییابد.
از سوی دیگر، بسیاری از کارفرمایان برای حفظ نیروهای حرفهای خود،
مزایای ویژه، بیمه تکمیلی و حتی دورههای ارتقای مهارت ارائه
میدهند.
به همین دلیل، باریستا بودن دیگر صرفاً یک شغل گذرا نیست؛ بلکه
مسیر شغلی پایدار و قابل رشد به شمار میرود.
جمعبندی
افزایش نرخ استخدام باریستا در هتلها و رستورانهای لوکس، تنها یک آمار اقتصادی
نیست؛ بلکه نشانهای از تحول فرهنگی در سبک زندگی و خدمات ایران است.
امروز،
کیفیت قهوه در یک مجموعه لوکس به اندازه طراحی دکور یا منوی غذا اهمیت دارد.
این
روند به جوانان فرصت میدهد تا با یادگیری مهارتی واقعی، آینده شغلی خود را
بسازند و در محیطهایی کار کنند که با کلاس، خلاقیت و احترام همراه است.
اگر در جستوجوی شغلی پررونق، مهارتی جهانی و فضایی پر از انرژی مثبت هستید، مسیر
باریستا میتواند بهترین انتخاب باشد.
و اگر میخواهید یادگیری را از جایی
مطمئن آغاز کنید، شرکت در دورههای تخصصی
آموزش باریستا کافی پارس میتواند نقطه شروعی مطمئن و الهامبخش
برای ورود به دنیای حرفهای قهوه باشد — جایی که هر فنجان قهوه میتواند آیندهای
تازه بسازد.